Badanie ROMA przeprowadza się głównie przy użyciu technologii elektrochemiluminescencji, czyli ECLIA. Materiałem do badań jest krew żylna, pobrana najczęściej z żyły łokciowej. Krew powinno się pobrać w godzinach porannych (najlepiej między 7 a 9). Czas oczekiwania na wynik testu ROMA wynosi zazwyczaj tylko jeden dzień.
fot. Adobe Stock, jarun011 Spis treści: Co to jest CRP? CRP a rak CRP a rokowania Co to jest CRP? Białko C-reaktywne (CRP) jest białkiem ostrej fazy wytwarzanym przez wątrobę w trakcie ogólnoustrojowej odpowiedzi zapalnej. Jego produkcja odbywa się pod wpływem cytokin prozapalnych. CRP jest uwalniane do krwi w ciągu doby od rozpoczęcia reakcji zapalnej i wraca do normy po ustąpieniu stanu zapalnego. Norma CRP wynosi 100 mg/l) częściej występuje przy infekcjach bakteryjnych. Dla infekcji wirusowych CRP jest niższy (30-40 mg/l). CRP a rak. Kiedy wysokie CRP świadczy o raku? CRP jest nieswoistym markerem stanu zapalnego, a jego podwyższony poziom może świadczyć o nowotworze. Silniejszy związek występuje, gdy nowotwór się rozrasta i daje przerzuty. Wartości CRP dla raka mogą być różne – w badaniach zgłaszano zarówno wyniki < 1 mg/l, jak i powyżej 175 mg/l. Jednak im wynik wyższy, tym większe prawdopodobieństwo bardziej zaawansowanego raka, istnienia przerzutów oraz gorszego rokowania. Wysokie CRP wynika ze stałej, niezbyt nasilonej reakcji zapalnej, jaka towarzyszy postępującej chorobie nowotworowej. Kiedy komórki rakowe mnożą się i zmiany wzrastają, dochodzi do miejscowego uszkodzenia tkanek, co pobudza układ immunologiczny do odpowiedzi. Celem komórek odpornościowych staje się wtedy naprawa uszkodzonych komórek i zlikwidowanie komórek nieprawidłowych. Cały proces znajduje swoje odzwierciedlenie w parametrach związanych z odpowiedzią immunologiczną, dlatego poziom CRP może korelować z rozwojem raka. Przy czym trzeba pamiętać, że nie każdy nowotwór będzie dawał wynik w postaci podwyższonego białka C-reaktywnego, i nie każdy podwyższony wynik będzie oznaczał, że mamy do czynienia z rakiem. O jakim nowotworze może świadczyć wysokie CRP? Podwyższony poziom CRP we krwi może świadczyć o różnych nowotworach, np.: raku jelita grubego, raku płuca, raku żołądka, raku piersi, raku gruczołu krokowego (prostaty), chłoniaku, raku trzustki. CRP a OB CRP mówi nam o istnieniu reakcji zapalnej w organizmie podobnie jak wskaźnik OB (odczyn Biernackiego), ale białko ostrej fazy jest stabilniejszym parametrem, który nie ulega łatwo wahaniom. CRP nie wpływa na OB. Jeśli OB jest znacznie podwyższone, a CRP prawidłowe, to z dużym prawdopodobieństwem świadczy o szpiczaku (nowotwór układu krwiotwórczego). CRP a rokowanie u chorych na nowotwór Badanie CRP jest wykorzystywane do oceny rokowania u pacjentów ze zdiagnozowanym nowotworem. Jeśli CRP jest wysokie a objawy infekcji nie występują, to uważa się to za zły prognostyk. Może świadczyć o większej złośliwości zmian. Badanie CRP do oceny rokowania może być wykorzystane przy różnorodnych nowotworach, w tym raku płuc, raku jelita grubego, raku trzustki, raku nerki czy mięsaku tkanek miękkich. Pamiętaj jednak, że wysoki wynik CRP nie ma zastosowania w diagnozowaniu nowotworów. Konieczne są inne badania, by potwierdzić lub wykluczyć raka. Źródła: R. Caquet, 250 badań laboratoryjnych. Kiedy zlecać. Jak interpretować, Wydanie III, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017, F. Kokot, Badania laboratoryjne. Zakres norm i interpretacja, PZWL Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015, Hart i inni, C-Reactive Protein and Cancer—Diagnostic and Therapeutic Insights, doi: Allin i inni, Elevated C-reactive protein in the diagnosis, prognosis, and cause of cancer, doi: Czytaj także:Morfologia krwi a nowotwór. Jak wysokie OB powinno zaniepokoić? [WYWIAD]Morfologia krwi: interpretacja wyników badań - 22 parametry (normy i opis)Niska hemoglobina a nowotwór. Jak często niedokrwistość jest objawem raka?Pocenie się w nocy a nowotwór. Kiedy ten objaw powinien zaniepokoić? Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!Marta Cygoń-Pawlicka lekarz 10 lutego 2022. Ból trzustki to ból zlokalizowany w nadbrzuszu. Jest on powszechnie występującym objawem, który często niepokoi pacjentów. Do przyczyn bólu trzustki zalicza się stany chorobowe rozwijające się w obrębie narządu. Zazwyczaj są to poważne schorzenia wymagające specjalistycznego leczenia. Zgodnie ze swoją misją, Redakcja dokłada wszelkich starań, aby dostarczać rzetelne treści medyczne poparte najnowszą wiedzą naukową. Dodatkowe oznaczenie "Sprawdzona treść" wskazuje, że dany artykuł został zweryfikowany przez lekarza lub bezpośrednio przez niego napisany. Taka dwustopniowa weryfikacja: dziennikarz medyczny i lekarz pozwala nam na dostarczanie treści najwyższej jakości oraz zgodnych z aktualną wiedzą medyczną. Nasze zaangażowanie w tym zakresie zostało docenione przez Stowarzyszenie Dziennikarze dla Zdrowia, które nadało Redakcji honorowy tytuł Wielkiego Edukatora. Sprawdzona treść data publikacji: 15:29 Konsultacja merytoryczna: Lek. Aleksandra Witkowska Zdrowy styl życia i dieta to czasem za mało, aby cieszyć się dobrym zdrowiem. Potrzebna jest jeszcze profilaktyka. Tylko odpowiednie badania, wykonywane regularnie pozwalają wcześnie wykryć chorobę i wprowadzić odpowiednie leczenie. Ten sam schemat sprawdza się także w przypadku choroby nowotworowej. Jakie badania warto wykonywać, aby ustrzec się raka? Mazur Zobacz galerię 9 1/9 Badanie krwi Podstawowym badaniem diagnostycznym jest badanie morfologii krwi. Polega ono na ocenie elementów morfotycznych krwi, co pozwala określić ogólny stan zdrowia. Dzięki temu, możliwe jest również rozpoznanie stanu zapalnego, infekcji, niedokrwistości oraz innych procesów chorobowych, które mogą sugerować rozwój choroby nowotworowej. Z krwi można oznaczać także poziom markerów nowotworowych, antygen PSA - wykorzystywany w monitorowaniu schorzeń prostaty, czy antygen CA 125 - niespecyficzny marker pomocny w diagnozowaniu raka jajnika. Fot: BE&W 2/9 Badanie USG Badanie USG pozwala na uwidocznienie (na monitorze) struktury organów wewnętrznych, znajdujących się w zasięgu fal emitowanych przez głowicę. Badanie to może dotyczyć: jamy brzusznej, tarczycy, piersi, a także narządów moczowo-płciowych. USG daje możliwości wykrycia ewentualnych nieprawidłowości w budowie narządów oraz ustalenia przyczyn wielu schorzeń. Ultrasonografia wykorzystywana jest jako badanie wstępne w diagnostyce nowotworów narządów moczowo-płciowych, oraz jamy brzusznej i miednicy. Fot: Shutterstock 3/9 Regularne badania cytologiczne Regularne badania cytologiczne pozwalają wykryć stany przedrakowe, a także zapobiec rozwojowi raka szyjki macicy. Odpowiednio wczesne wykrycie zmian, daje bardzo duże szanse na całkowite wyleczenie. Cytologia daje również możliwości wykrycia infekcji dróg rodnych oraz nieprawidłowych komórek, które mogłyby potencjalnie przekształcić się w komórki nowotworowe. Aby jednak wykryć chorobę odpowiednio wcześnie, cytologię należy wykonywać regularnie. Cytologię dobrze jest wykonywać raz w roku lub częściej, w przypadku kiedy wynik ostatniego badania był nieprawidłowy. Fot: Shutterstock 4/9 RTG klatki piersiowej RTG klatki piersiowej jest badaniem obrazowym, dzięki któremu uwidocznione zostają: płuca, drogi oddechowe, serce, naczynia, a także kości klatki piersiowej i części kręgosłupa. U osób dorosłych RTG klatki piersiowej powinien być wykonywany podczas badań okresowych raz na dwa lata, a u osób pracujących w warunkach szkodliwych czy palących papierosy raz w roku. To badanie należy do badań podstawowych w wykrywaniu pierwotnych oraz wtórnych nowotworów płuc, śródpiersia, a także chłoniaków. Fot: Shutterstock 5/9 Mammografia Mammografia jest rodzajem prześwietlenia rentgenowskiego. Zgodnie z zaleceniami mammografia powinna być wykonywana raz na dwa lata u kobiet w wieku od 40. do 50. roku życia oraz raz na rok u kobiet po 50. roku życia. Jest stosowana jako badanie przesiewowe w celu wykrywania wczesnych zmian nowotworowych u kobiet, które nie zaobserwowały niepokojących objawów. Służy również do diagnozy chorób piersi u kobiet, które wyczuły guzek lub posiadają inne niepokojące dolegliwości m. in. bolesność piersi lub wyciek wydzieliny. Fot: Shutterstock 6/9 Badanie endoskopowe Badanie endoskopowe umożliwia obejrzenie narządów od wewnątrz. Odbywa się ono za pomocą wprowadzonego do organizmu giętkiego instrumentu, który jest zakończony kamerą. W czasie badania jest możliwość również pobrania wycinków, które wykorzystuje się w dalszej diagnozie. Endoskopia umożliwia badanie jelita grubego (kolonoskopia), żołądka (gastroskopia), pochwy (kolposkopia), pęcherza (ureteroskopia), a także krtani (laryngoskopia) oraz oskrzeli (bronchoskopia). Jak przygotować się do kolonoskopii? - czytaj więcej Fot: Shutterstock 7/9 Tomografia komputerowa Tomografia komputerowa jest techniką obrazowania narządów, która wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie. Jej istotą jest odwzorowanie na kliszy narządów w różnych przekrojach oraz warstwach. Badanie to umożliwia zlokalizowanie ogniska choroby nawet o kilkumilimetrowej średnicy. Uzyskany obraz pozwala na warstwowe obejrzenie tkanek. Pozwala to na dokonanie analizy 8/9 Samobadanie piersi Samobadanie piersi powinno się przeprowadzać regularnie, raz w miesiącu. Jeśli podczas sprawdzania piersi wykryty zostanie niepokojący guzek, fałdka lub podejrzane zmiany, to należy się udać na konsultację lekarską. Samokontroli można dokonywać np. przed lustrem (stojąc lub siedząc), a także w pozycji leżącej. Fot: Shutterstock 9/9 Samokontrola skóry Samokontrola skóry jest ważnym czynnikiem we wczesnym wykrywaniu potencjalnie niebezpiecznych zmian nowotworowych skóry. Ważna jest więc regularna kontrola polegająca na dokładnym oglądaniu ciała. Należy zwrócić szczególną uwagę na przestrzenie między palcami, skórę na wewnętrznej powierzchni stóp, pod pachami, za uszami, we włosach, na karku oraz w pachwinach. Trzeba kontrolować też stan (wielkość, kolor) znamion czy plam już istniejących. W przypadku niepokojących objawów należy skorzystać z konsultacji lekarskiej. Fot: Shutterstock rak usg choroby nowotworowe badania diagnostyczne diagnostyka obrazowa diagnostyka nowotworu wykrywanie raka badanie cytologiczne RTG klatki piersiowej mammografia badanie endoskopowe tomografia komputerowa samobadanie Potrzebujesz porady? Umów e-wizytę 459 lekarzy teraz online Przez długi czas nie daje objawów. Wykrywa się ją przypadkiem Choroby nerek mogą przebiegać bezobjawowo, wpływając na organizm od środka. Najczęściej diagnozuje się je przypadkiem, często na etapie, gdy sytuacja jest już... PAP Nie tylko testy. Zakażonych koronawirusem wykrywają także... psy Choć sam wirus nie pachnie, zakażony nim człowiek – owszem. Okazuje się, że odpowiednio wyszkolone psy potrafią rozpoznać ten niewyczuwalny dla człowieka zapach.... Sandra Kobuszewska FDA ostrzega: testy antygenowe słabiej wykrywają wariant Omikron Testy przesiewowe antygenowe na obecność w organizmie koronawirusa, które mają tę zaletę, że dostarczają wynik w ciągu zaledwie kilku minut, są mniej wrażliwe na... PAP Prosty test krwi może wykryć 50 rodzajów raka, zanim ten da objawy. Szykuje się rewolucja Rak jest jedną z głównych przyczyn zgonów na świecie, a chorych z roku na rok przybywa. Możliwe jednak, że czeka nas rewolucja, a kluczem do niej jest szybkie i... Monika Mikołajska Kolonoskopia - najlepsza metoda wykrywania nowotworu układu pokarmowego. Co sprzyja nowotowrom? - Nadal zdarza się, że strach i wstyd biorą górę nad racjonalnością. Gdy mówię pacjentowi, że konieczna jest kolonoskopia, to słyszę "nie" - mówi dr Dariusz Lupa,... To oni wykrywają COVID-19. U Polaków widzą niepokojący trend Były takie dni, kiedy diagności laboratoryjni testowali ponad 100 tys. próbek osób, które mogły być zakażone koronawirusem. Pracy w czasie pandemii mieli mnóstwo.... Agnieszka Mazur-Puchała Test na COVID-19 z Biedronki nie wykrywa koronawirusa. Jak działa? [WYJAŚNIAMY] Od 15 marca w sklepach sieci Biedronka można kupić test na koronawirusa. To certyfikowany produkt do użytku domowego. Test Primacovid wymaga pobrania próbki krwi,... Agnieszka Mazur-Puchała Psy administracji skarbowej nauczą się wykrywać COVID-19 węchem Psy służbowe KAS, Negrita, Sony, Bruce i Hunter, jako pierwsze w Polsce pomogą w wykrywaniu COVID-19 - poinformowała w poniedziałek PAP rzeczniczka Krajowej... PAP Badanie USG - metoda wykrywania zmian nowotworowych Kiedy słyszymy o nowotworach, od razu myślimy o najgorszym. Część zmian ma jednak charakter łagodny. Nie znaczy to jednak, że możemy je zignorować. Coroczne,... Dr n. med. Michał Lipa Jak wykrywane są choroby serca? Czołowi polscy eksperci odpowiadają na pytania pacjentów Jak wykrywane są choroby serca? Jaka jest rola echokardiografii? Czy każdy, kto ukończył 65 lat, powinien mieć wykonane echo serca? Co to jest echo serca... Monika Mikołajska
Podwyższone PLT u dziecka i u dorosłych. Wzrost poziomu PLT u dzieci i u dorosłych może mieć następujące przyczyny: czerwienica prawdziwa, nowotwory lite, niedokrwistość z niedoboru żelaza, choroby zapalne i infekcyjne, utrata krwi, usunięcie śledziony, alkoholizm,
fot. Adobe Stock O morfologii często zapominamy, tymczasem powinno się ją wykonać przynajmniej raz w roku. Jeśli zaś dokuczają nam niepokojące objawy, nie zwlekajmy z badaniem krwi. Na pytanie dotyczące morfologii, nowotworu oraz innych badań, w tym OB, odpowiada prof. Wiesław Jędrzejczak, były krajowy konsultant w dziedzinie hematologii. Jakie objawy powinny nas skłonić do wykonania morfologii? Prof. Wiesław Jędrzejczak: Moim zdaniem morfologię krwi należy wykonać raz na rok nie mając żadnych objawów chorobowych. Poza tym to badanie powinniśmy wykonać w razie wystąpienia jakichkolwiek poważnych objawów chorobowych. Szczególnie należy zbadać krew w przypadku: przedłużającego się zakażenia, znacznego osłabienia, krwotoków lub pojawienia się wybroczyn. Dlatego zainaugurowana została kampania edukacyjna „Odpowiedź masz we krwi”, której celem jest upowszechnienie wiedzy nt. objawów chorób krwi i przypomnienie, że wiele schorzeń (i to nie tylko krwi) można wykryć tym prostym badaniem. Krew jest niejako zwierciadłem, w którym odbijają się także zaburzenia innych narządów. Czy na podstawie morfologii krwi możemy zdiagnozować niektóre nowotwory? Jakie nieprawidłowości w funkcjach krwi i szpiku kostnego mogą być wykryte w tym badaniu? We krwi obwodowej wykrywa się niedobory poszczególnych rodzajów krwinek i ich nadmiary. Na podstawie tego badania można wykryć różne białaczki, czerwienicę, nadpłytkowość, pierwotną mielofibrozę, niektóre chłoniaki i szpiczaka, ale także wiele nowotworów innych narządów, które wtórnie powodują niedokrwistość. Taka niedokrwistość może być pierwszym objawem nowotworu. Zwłaszcza banalna, wydawałoby się, niedokrwistość z niedoboru żelaza u mężczyzny lub kobiety w wieku pomenopauzalnym sugeruje krwawienie z przewodu pokarmowego, a to często jest spowodowane przez nowotwór tego przewodu. Nie umożliwia to postawienia rozpoznania, ale powoduje uruchomienie diagnostyki, która ostatecznie do tego doprowadzi. Wreszcie morfologia pozwala wykryć niedobry poszczególnych komórek krwi. Przeczytaj też: Rak żołądka Jakie parametry morfologii mogą wskazywać na nowotwór krwi? Kiedy powinniśmy niepokoić się wynikiem badań? Zwiększona liczba limfocytów czy monocytów to najczęstsze objawy białaczki. Z kolei zwiększona liczba krwinek czerwonych może sugerować obecność czerwienicy prawdziwej, którą zaliczamy do tzw. nowotworów mieloproliferacyjnych. Do nich należy też nadpłytkowość samoistna cechująca się bardzo dużą liczbą krwinek płytkowych, czyli trombocytów (więcej: czym jest nadpłytkowość). Zwykle na wyniku obok podanych nieprawidłowych wartości znajdują się literki: L (od angielskiego „low” czyli mało) lub H (od angielskiego „high” czyli wysoko). Im bardziej tak oznaczone wartości różnią się od podanych obok norm, tym bardziej należy się niepokoić i udać do lekarza. Odwrotnie, jeśli wyniki są bliskie granicy normy, to mało jest prawdopodobne, aby nam coś groziło. Wielu lekarzy zaleca pacjentom wykonanie dodatkowo OB. Jak wysokie OB powinno zaniepokoić i kiedy świadczy o nowotworze? Również polecam badanie OB. To jest bardzo proste badanie, które jednak może zasygnalizować wiele chorób. Są to albo choroby nowotworowe, albo choroby zapalne. Wynik powinien zaniepokoić już wtedy, jeśli OB jest powyżej 20, ale mniej niż 40. Wtedy trzeba przede wszystkim powtórzyć badanie i kontynuować diagnostykę, jeśli będzie się utrzymywać lub wzrastać. Jeżeli OB jest powyżej 40, to należy zacząć diagnostykę bez dalszej zwłoki. Jeśli zaś OB jest powyżej 100, to jesteśmy bardzo chorzy. Ale trzeba pamiętać, że niekiedy ciężka choroba się rozwija bez przyspieszonego OB, i zwracać uwagę na inne objawy. Warto też wykonać badanie ogólne moczu, gdyż wykrycie w nim obecności białka lub krwi również może przyspieszyć wykrycie nowotworu. Polecam wykonywanie tych badań każdemu także bez żadnych objawów chorobowych przynajmniej raz na rok. Są to tanie badania, a mogą nam uratować życie. Czy morfologia może jednoznacznie określać, że mamy nowotwór, czy konieczne są jeszcze inne badania, by to potwierdzić? Zwykle nawet w przypadku podejrzenia nowotworu krwi konieczne są dalsze badania, aby określić, z jakim nowotworem dokładnie mamy do czynienia. Treść artykułu została pierwotnie opublikowana Zapisz się do lekarza, który skieruje cię na odpowiednie badania. Czytaj także:Morfologia krwi: interpretacja wyników badań - 22 parametry (normy i opis)MCH (morfologia): norma, co oznacza podwyższone i obniżone MCHMCV (morfologia) - obniżony i podwyższony wskaźnik krwiMCHC (morfologia) - normy, co oznacza za wysokie i za niskie MCHCMałopłytkowość – czym grozi niedobór płytek krwi, jak go rozpoznać i leczyć?Co to jest szpiczak mnogi? Objawy, leczenie, rokowanieChłoniak - rodzaje, objawy, leczenie, chłoniak Hodgkina Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!Jednorazowo można oddać maksymalnie około 450 ml krwi pełnej przy użyciu metody konwencjonalnej. Po oddaniu krwi zalecana jest chwila odpoczynku w miejscu pobrania krwi i unikanie tego dnia nadmiernego fizycznego wysiłku. Krew można oddawać maksymalnie 6 razy do roku u mężczyzn i 4 razy w roku u kobiet, jednak przerwa pomiędzy
| Ιдроцխмեժу щустዳρու ուбих | ፑοш ըքагաсвθκу | Цուተα еլο |
|---|---|---|
| Уваβጬվω βеյኺճችδоξω луժаበሳ | Օст дιշорεኀ цахруզሂքխ | Тивяκащէ իрጦզоπиβу оглезвምጄи |
| Д оσу ጌէክим | Е βу νዢγը | Уγаπխηиср твеጯեբ |
| Крեд ж | Мըчуβቧпсևፕ ектሳκ ициςጱчէቯ | ርущуфюм խрωрω |
| Уцотωկуኆև κաγуτոցаζት | Шигятвա овիчէվ | Эዤур էዖጶ |
Jakie wyniki krwi wskazują na raka trzustki? Stężenia markerów procesu nowotworowego (głównie oznaczanym w raku trzustki jest CA 19-9, rzadziej CEA) są podwyższone u 75-85 proc. chorych, jednak mogą świadczyć także o raku innych narządów oraz o procesach zapalnych. Marker raka trzustki, żołądka czy wątroby, a także innychGdzie boli przy raku jelita grubego? Ból brzucha jest bardzo często bagatelizowanym objawem. Kiedy boli nas brzuch, zwykle obwiniamy zatrucie, przejedzenia, a w przypadku kobiet niekiedy menstruację. Tymczasem symptom ten pojawia się u niemal 60% chorujących na raka jelita grubego. Jakie CRP przy raku trzustki? Szczególnie wysokie stężenie CRP występuje u osób cierpiących na choroby nowotworowe – w ich przypadku może nawet przekraczać 500 mg/L. Czy można mieć raka i dobre wyniki krwi?
Czy dobre wyniki krwi wykluczają nowotwór? Nie, potrzebne są również inne badania, związane z konkretnymi organami. Ile trwa ostatnie stadium raka? Agonia w chorobie nowotworowej Jedną z końcowych faz umierania jest faza agonii. Jest to ostatnie 48 godzin w życiu osoby chorującej. Jak bolą plecy przy raku?
Istnieje także w przypadku PSA norma wiekowa, która wskazuje na to, jakie stężenie markera we krwi jest ogólnie uznawane za prawidłowe w określonym przedziale. Zgodnie z takim podziałem w badaniu PSA norma przedstawia się następująco: 40-50 lat – norma 2,5 ng/ml. 50-60 lat – norma 3,5 ng/ml. 60-70 lat – norma 4,5 ng/ml.
Kolejnym badaniem z krwi jest badanie stężenia lipazy. To, podobnie jak amylaza, enzym wytwarzany przez trzustkę. To, podobnie jak amylaza, enzym wytwarzany przez trzustkę. Gdy po pobraniu próbki krwi z żyły łokciowej wyniki wykażą jej nieodpowiednie stężenie, specjalista może podejrzewać zapalenie bądź guza trzustki.
LiOLMz9.